Sözcü Gazetesi: Çalışanların Cenaze ve Ölüm Yardımı Hakları
15 Mayıs 2009
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Çalışanların Cenaze ve Ölüm Yardımı Hakları
Bilindiği üzere 5510 sayılı Kanunla Emekli Sandığı iştirakçisi memurlar ve 399 sayılı KHK’ye tabi sözleşmeli personel 4/c sigortalısı, SSK’lılar 4/a sigortalısı, Bağ-Kur’lular 4/b sigortalısı olarak tasnif edildiler. Memurlar birçok bakımdan Anayasa Mahkemesinin iptal kararı çerçevesinde farklı konumlarını korumaya devam ediyorlar. Bu farklı konulardan biri de ölüme ilişkin haklar olmaktadır.
Memurun hakları
Bu bağlamda 4/c sigortalısı memurlar ölüm yardımı ve cenaze gideri adları altında iki önemli hakka sahip bulunuyorlar. Ölüm yardımı hakkı kapsamında 2009 yılında memur olmayan eşi ile ikiden fazla dahi olsa aile yardımı ödeneğine müstehak çocuğu ölen memurlara 508,30 TL ölüm yardımı ödeneği verilmesi gerekiyor.
Şayet memurun kendisini ölmüşse bu defa kendisi için 1016,60 TL ölüm yardımı ödeneği verilmesi gerekiyor.
Keza 399 sayılı KHK’ye tabi ve 4/c sigortalısı (Emekli Sandığı iştirakçisi) olan sözleşmeli personelin, kendisinin ölümü halinde temel ücretinin iki katı, memur olmayan eş ile bakmakla yükümlü olduğu eş ve çocuklarının ölümü halinde için temel ücreti kadar ölüm yardımı verilmesi gerekiyor.
Memurlara verilen bu ölüm yardımlarının, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenmesi gerekiyor. Bu yardım borç için haczedilemiyor.
İşçi ve esnafın hakları
2009 yılında SGK’ca ödenen cenaze ödeneği 289 TL ve bu rakamı almak için ölen 4/a ve 4/b sigortalısının iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölmesi veya sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı alıyor iken ölmesi veyahut kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olması gerekiyor.
Haklarda çakışma
Bir de 4/c sigortalılarının cenaze giderlerinin karşılanması hakkı var ki bu hak da SSK ve Bağ-Kur’luların cenaze yardımı ödeneği hakkına karşılık geliyor. Bahse konu hak devlet memurlarının ölümleri halinde başka yere nakli de dahil olmak üzere ölünün defnedilmesi ile ilgili cenaze giderlerinin ödenmesini içeriyor. Öyle ki 4/c sigortalılarından ölenlerin hak sahiplerine kendi kurumlarınca cenaze gideri, cenaze nakil gideri ödeneği veya bu mahiyette bir ödemenin yapılması halinde, SGK tarafından cenaze ödeneği ödenmiyor. Ancak ölüm yardımı ödenmesi SGK’ca cenaze ödeneği ödenmesini engellemiyor.
